Obama-Netanyahu görüşmesi “İran’a saldırı” olasılığını bir kez daha dünya gündemine getirdi.
Görüşmeyle birlikte başlayan tartışmalar dinmek bilmiyor: İran vurulsun mu, vurulmasın mı? ABD izin versin, İsrail mi vursun ya da ikisi beraber mi? Ne zaman olsun? ABD başkanlık seçimlerinden önce mi, sonra mı? Yoksa sorunu uzlaşarak çözmenin yollarına, diplomasiye bir şans daha mı verilsin?
Bu tartışmaların altında İsrail ve ABD’de büyük çaplı askeri hazırlıkların yapıldığı da sır değil artık.
İsrail Başbakanı’nın son ABD ziyaretinde bu konudaki gelişmelere ilişkin bilgiler ortalığa saçıldı. Örneğin, İsrail’in ABD’den yeraltı sığınaklarını imhada kullanılan “bunker buster” füzeleri ile yakıt ikmal uçakları istediği açığa çıktı. Washington’da bu füzelerle uçakların İsrail’e satışı onaylandı mı, bilinmiyor.
Ancak onaylanması sürpriz olmaz. Çünkü bu konuda Obama baskı altında. Ayrıca, Obama’nın kendisi de İran konusunda kararlı konuşuyor. Anımsayalım, iki gün önce ne demişti: “Politikam, İran’ı kontrol altında tutmak olmayacak, nükleer silah sahibi olmasını engellemek olacak.”
Yani, İran’a askeri müdahale hazırlıklarını ciddiye almak gerek.
Jonathan Marcus… BBC’nin diplomasi muhabiri. İsrail’den İran’a saldırı senaryolarının analizini yapmış. Bir yerinde Türkiye’nin de adı geçiyor. Şöyle: İsrail uçaklarının İran’a saldırısı için üç olası güzergâh var. Birincisi: İsrail jetleri Akdeniz üzerinden kuzeye yönelerek Türkiye-Suriye sınırı boyunca uçup İran’a girebilir. İkincisi: Irak hava sahasından İran’a geçiş… ABD çekildiği için Bağdat yönetimi hava sahasını kontrol etmekte zorlanacak. İsrail jetleri bu rotayı kullanabilir. Üçüncüsü: Suudi Arabistan’ın hava sahasını İsrail jetlerine açması. Ancak üçüncü şıkta havada yakıt ikmali şart olacak.
İsrail, ABD’den yakıt ikmal uçakları satın almak istediğine göre askeri planlar üçüncü şıkka uygun hazırlanıyor anlaşılan.
Türkiye’nin hava sahasını kullandırmayacağı kesin. Bağdat’ın izin vermesi de beklenemez. Ama Suudi Arabistan pekâlâ onaylayabilir. Çünkü Riyad da, en az İsrail kadar İran’ın nükleer programından rahatsız. Peki, Rusya ne diyecek bu senaryolara? Obama-Netanyahu görüşmesine Moskova’nın bakışı ne oldu, ses çıkmadı. Seçim vardı. Putin zaferini kutluyordu. Belki bundan sonra…
