Olay TV ekranlarında yayınlanan Dünya Hali programında bu hafta konuğum Uludağ Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mert Gökrımak oldu. Sayın Gökırmak’la, son yıllarda uluslararsı arenada gücünü yeniden hissettirmeye başlayan Rusya’yı ve geleceğe dair planlarını masya yatırdık.
Uluslararası ilişkilerde enerji faktörünü değerlendirdiğimiz programda, Sayın Gökırmak, 2020’de Rusya’nın petrol ve doğal gaz üretiminin ana kaynağını Kuzey Buz Denizi’nin oluşturacağını söyledi. Daha önce Türkiye’nin gündemine pek fazla gelmediği için bu konu üzerinde biraz durduk ve Gökırmak çarpıcı tespitlerde bulundu.
Rusya’nın gözünü Kuzey Buz Denizi’ndeki petrol ve doğal gaz kaynaklarına diktiğini belirten Gökırmak, küresel ısınmayla birlikte buradaki tüm kaynakların ulaşılabilir olacağını kaydetti.
Son 30 yıl içerisinde Kuzey Buz Denizi’nde çok ciddi bir ısınma olmasının ve buzların erimesinin beklendiğini söyleyen Gökırmak, bunun 2 önemli sonucu olacağı kanatinde.
Bunlardan bir tanesi, daha önce ulaşılamayan petrol, doğal gaz ve maden kaynaklarına ulaşılabilecek olunması.
Bir diğeri ise buradaki buzların erimseyiyle birlikte yeni bir ulaşım yolunun açılması. Böylelikle Çin’den herhangi bir malı gemiye yükleyip Avrupa limanlarına taşımak için bugün kat edilen yolun yaklaşık yarısı kadar bir mesafede ulaşım sağlanabilecek. Üstelik Pasifik’teki, Basra’daki ya da Akdeniz’deki Amerikan filolarına takılmadan bu yol kat edilebilecek.
Küresel ısımayla birlikte Kuzey Buz Denizi’nin ulsulararsı dengeleri değiştirecek bir etken olmaya başlayacağı görülüyor. Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri yeni yeni ortaya çıkmaya başlayan bu kaynaklardan payını kapmak için çabalıyor. Hatta Mert Gökırmak, Rusya’nın deniz kuvvetlerinde ciddi değişime gittiğini ve Kuzey Buz Denizi’nde rahatlıkla hareket edebilecek buz kırıcı gemiler üretimeye başladığını söylüyor.
Kuzey Buz Denizi uluslarası güç dengelerini değiştirecek ve belki de yeni paylaşım savaşlarına neden olacak. Önümüzdeki 30 yılda Küresel Isınmanın uluslararsı ilişkileri de değiştirdiğine tanıklık edeceğiz. En azından şimdilik öyle görünüyor…
