Uluslararası ilişkiler en nihayetinde devletler arasındaki bir güç mücadelesinden oluşmakta ve bu mücadelenin başlıca araçları arasında diplomasi, ekonomik yaptırımlar ve savaşlar sayılmaktadır. 21. yüzyılda insanoğlu savaşlarla amacına tam olarak ulaşamadığını görmüş, Fransız siyaset bilimcisi ve diplomatı François-René de Chateaubriand’ın “Hiçbir şey silahla kazanılan zafer kadar geçici değildir” önermesi pek çok kez doğrulanmıştır.
İnsanoğlu silahla kazanılan zaferlerin yeterli olmadığını, silahla zafer kazanmanın çok da büyük bir deha olmadığını bin yıllar öncesinde görebilmiştir. İki bin beş yüz yıl öncesinde yaşamış olan Sun Tzu’nun şu sözleri bunu çok net bir şekilde ortaya koymaktadır: “Yüz muharebenin hepsini kazanmış olmak başarının zirvesinde olunduğu anlamına gelmez. Düşmanı savaşmadan yenmektir mükemmel olan… Düşmanı savaşmadan yenmek ustalığın doruk noktasıdır.”
Savaşın ikamesi olarak görülen diplomasi ve ekonomik yaptırımların da zaman zaman yeterli olmadığı görülmektedir. Psikolojik savaşın mevcudiyetinin temeli de işte bu noktada oluşmaktadır. Psikolojik savaş, devletler arasındaki güç mücadelesinde diplomasi, ekonomik yaptırımlar ve topla tüfekle yapılan savaşın rasyonel bir araç olarak görülmediği zamanlarda kullanılabilecek en etkin araç durumundadır.
Psikolojik savaş, topla tüfekle yapılmıyor olsa da en nihayetinde bir savaştır, hatta topla tüfekle yapılan savaşlardan çok daha yıkıcı olabilecek bir savaştır. “Devletler ya da uluslar arası ilişkilerde örgütlenmiş bir zorbalık türüdür ama gerçek kişilerle mala, mülke yönelen geleneksel zorbalığın yerine ve onun ötesinde, zihinlere yönelmiş bir zorbalıktır.”
Psikolojik savaş, savaşta ve barışta uygulanabilmektedir. “Hem savaşta, hem barışta, insanların duygu, düşünce ve davranışlarını değiştirmek maksadıyla bilginin kullanılması psikolojik savaştır.” Psikolojik savaşta zamansal olarak herhangi bir sınırlama söz konusu olmamaktadır. Her zaman uygulama şansı bulunan psikolojik savaş, aynı zamanda her tarafa karşı da uygulanabilmektedir. Psikolojik savaş, dost bir devlete uygulanabileceği gibi düşman bir devlete ve hatta tarafsız olan bir devlete karşı da kullanılabilmektedir.
Psikolojik savaşta, devletin amacı, hedefteki toplumların zihinlerini etkileyerek, söz konusu toplumların tutum ve davranışlarını kendi lehinde değiştirmektir. Bu noktada ekonomik, sosyal, kültürel, siyasal, askeri ve teknolojik unsurlardan yararlanılmaktadır. “Psikolojik savaşın saldırı ve savunma silahı; propaganda, eğitim ve provokasyondur. Cephanesi ise; söz, yazı, resim, broşür ve e-posta şeklindeki bilgilerdir. Bu savaş tarzının amacı, insanları ikna etmek ve onları değiştirmektir. Yöntemi de beyin yıkamadır.”
