Obama yönetimi savunmada dramatik kararlarla karşı karşıya… ABD’deki ekonomik kriz öyle böyle değil… Çok ciddi kararlar alınmasını gerektiriyor. Gerektiriyor da, küresel egemenlik ne olacak? İster istemez riske girecek.
Örneğin, Basra Körfezi’ndeki askeri gücün yarı yarıya azaltılması… ABD için elbette büyük risk. Ama Washington bunu göze almak zorunda. Savunma Bakanı Leon Panetta hafta ortasında deniz kuvvetleri komutanlarıyla bir toplantı yapıyor. Toplantının sonucu: Harry Trumann uçak gemisinin Basra Körfezi’ne gönderilmesi kararının iptali… Nasıl olsa Körfez’de bir uçak gemisi var. İkincisi olmasa da olur. Olur mu?
Yakında görevini devredecek olan Panetta endişeli: “Bu, Amerika’yı yönetmek değildir” diyor. Ve sıralıyor: Suriye, Kuzey Kore, Hürmüz Boğazı, Kuzey Afrika ve dünya genelinde artan istikrarsızlık… Bu durumda ABD’nin krizlere yanıt verme yeteneği gücünü koruyabilecek mi? Askeri harcamalar konusunda Cumhuriyetçilerle Demokratlar Kongre’de uzlaşma sağlayamazlarsa… Bundan, ulusal güvenlik riske atılıyor anlamı çıkacaktır.
Tabii böyle düşünmeyenler de var. En başta da Savunma Bakanlığı görevini Panetta’dan devralacak olan Cumhuriyetçi Chuck Hagel geliyor. Hagel, Pentagon’un kaynaklarının kısıtlanacağını ama aynı görevlerin daha küçük savunma bütçeleriyle yerine getirilebileceğini ileri sürüyor.
Yani… Binlerce askerle girişilen kara savaşları yerine insansız uçaklarla gerçekleştirilen CIA operasyonları… Pakistan’da denemesi yapılan bu operasyonlar, evet, daha az masraflı. Üstelik nokta hedeflerin vurulmasında başarı oldukça yüksek…
Ne var ki, ABD ordusunun savaşma yeteneği ve gücü dururken CIA’nın gizli operasyonlarıyla alınacak sonuç aynı düzeyde olabilir mi?
İnsan hakları örgütlerinden yoğun tepki
ABD’de bir yandan yeni güvenlik konsepti tartışılırken, diğer yandan da insan hakları örgütlerinden tepkiler geliyor. Tepkilerin nedeni insansız uçaklarla gerçekleştirilen nokta operasyonları… Bu konsept için “devletin suikast lisansı” ifadesini kullanıyor örgütler.
İtirazın gerekçesi şöyle: “Hiçbir mahkeme kararı olmadan üst düzey görevlilere Amerikan vatandaşları da dahil insanları öldürme hakkı tanıyoruz. Bu cinayet işlemektir. Ve işlenen cinayetler için mahkemelerde dava açılmasına da izin verilmiyor. Oysa ABD anayasasına göre bu suçtur.”
Ve programın yaratıcısı olarak John Brennan suçlanıyor. Brennan, bir aksilik olmazsa, Obama tarafından CIA Başkanlığı’na atanacak.
Brennan’ın savunması
John Brennan’ın senatörlerin sorularını yanıtladığı İstihbarat Komisyonu’ndaki oturum olaylı geçti. Brennan’ın konuşması protestocular tarafından sık sık kesildi. Oturama ara verildi ve salon boşaltıldı. Brennan’ın uzaktan kumandalı insansız uçaklarla yapılan operasyonlar konusunda verdiği bilgiler şöyleydi: Yönetim, elde seçenek kalmadığında ve yakın bir terör tehlikesi algılandığında öldürücü güç kullanımı için karar veriyordu. Ve karar, hem yasalara dayanıyor hem titiz bir süreçten geçiyordu.
John Brennan, başkanlığının onaylanması halinde partizan bir tutum izlemeyeceği ve Başkan’ı “yerinde ve zamanında” bilgilendireceği sözünü verdi.
