Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Kamuran Reçber, I. Uludağ Uluslararası İlişkiler Konferansı‘nda ‘Uluslararası Hukuk Açısından Hocalı Katliamı’ adlı sunumunda uluslararası hukukun günümüzde siyasetin yönettiğini söylemiştir. Hocalı Katliamında yaşananların Jenosid ( soykırım) mi, yoksa insanlığa karşı işlenen suç mu olduğunu inceleme konusu yapmıştır.
Bilindiği gibi Hocalı Katliamı 1992’de Azerbaycan ile Ermenistan arasında Karabağ Savaşı sırasında yaşanmıştır. Katliam Ermenilerin çok sayıda Azeri sivili öldürülmesi olayıdır. Bu Katliamda REÇBER’in de ifade ettiği gibi 83 çocuk, 106 kadın ve 70’den fazla yaşlı dahil olmak üzere 613 sivil öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmış, 1275 kişi rehin alınmış, 450 kişi ise kaybolmuştur.
Soykırımı insanlığa karşı işlenen suçtan en önemli ayıran özelliğinin ‘özel kasıt‘ olduğuna vurgu yapan REÇBER, Uluslararası Ceza Mahkemesi(UCM)’nin 7. maddesi‘ne atıfta bulunarak , soykırım suçunun barış veya savaş zamanında işlenmesinin bir öneminin bulunmadığını, soykırım suçunu işleyenlerin ise siyasi suçlu olarak değerlendirilemeyeceğini söylemiş, Hocalı Katliamı’nın insanlığa karşı işlenen bir suç olduğu görüşünü yansıtmıştır. Dünya kamuouyunda Hocalı Katliamı’nın Azeriler tarafından uluslararası hukuki yöntemlerle yeteri kadar duyurulmadığını eleştiren REÇBER, bu katliamın BM’in Uluslararası Adalet Divanı’na götürülmesini ve bu sayede dünya kamuoyunda daha çok gündeme geleceğine dikkati çekmiştir.
Prof. Dr. Kamuran Reçber, Hocalı Katliamı’nın hukuki çözüm yollarını şu şekilde dile getirmiştir; “Siyasi yoldan çözüm arayışlarına girilebilir, Birleşmiş Milletler (BM)’in 33. maddesinde yer aldığı gibi; ‘1- Uzaması uluslararası barış ve güvenliğin korunmasını tehdit edebilecek nitelikteki bir uyuşmazlıkta taraf olanlar, bu uyuşmazlığın çözülmesini her şeyden önce görüşme, soruşturma, ara bulma, uzlaşma, tahkim ve yargı yollarıyla veya bölge kuruluş veya andlaşmalarına başvurarak veya kendi seçecekleri başka barış yollarıyla aramalıdırlar. 2- Güvenlik Konseyi, gerekli görürse tarafları aralarındaki uyuşmazlığı bu gibi yollarla çözmeye davet eder. Diğer bir hukuki çözüm yolları ise, tahkim veya yargı yoluna gidilebilir, 3. devletlerin sorunu soykırım veya insanlığa karşı işlenen suç kapsamında siyaseten tanımaları söz konusu olabilir, sorun UAD’nin yanısıra, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)’ne başvurulabilir, zira UCM’ye taraf olmadan da bu mahkemeye dava açılabilir.”
