Amerika Birleşik Devletleri ile Filipinler donanmaları, Güney Çin Denizi’nde kapsamlı bir ortak tatbikat başlattı. 27 Nisan’a kadar sürecek olan tatbikat Çin’in tepkisine yol açtı. Tatbikatın gerçekleştirildiği sularda, Filipinler ile Çin arasında, kıta sahanlığı krizi söz konusu. Bu nedenle 8 Nisan’da bir grup Çin balıkçı teknesi, Filipinler savaş gemisi tarafından tutsak alınmak istendi.Bölgedeki Çin keşif gemileri bu girişime engel oldu.
Şimdi taraflar öylece bekliyor. Ne Filipin gemisi çekiliyor, ne de Çin donanması müdahale edebiliyor…
Derken tatbikat başlıyor. Amerika Birleşik Devletleri ve Filipinler’den toplam 7 bin asker, olası bir Çin saldırısına karşı denizde savaş oyunları düzenliyor. Tabii Çin çok rahatsız… Gerçi, her yıl düzenlenen bir tatbikat bu. Ama tam da balıkçı krizi yaşanırken… Amerika Birleşik Devletleri, zamanların çakışması nedeniyle duyarlı hareket edebilirdi. Demek ki umursamadı.
O zaman… Çin de, 7 yıl aradan sonra Sarı Deniz tatbikatlarını yeniden başlatabilirdi. Hem de Ruslarla birlikte… Hükümetler hızla karar verdiler ve iki ülkenin genelkurmay başkanları hızla onayladılar: 22-27 Nisan tarihleri arasında Çin’in kuzeydoğusundaki Sarı Deniz’de ortak tatbikat gerçekleştirilecekti. Pekin yönetimine göre tatbikatın hedefi, “Orta Asya’da güvenlik ve istikrarın korunmasına katkı” olarak belirlenmişti. Uzmanların görüşüyse, “Ortak tatbikatın, ABD’nin Pasifik’teki stratejik etkinliğini artırarak küresel rolünü sağlamlaştırma hedefine karşı büyük bir gövde gösterisi olacağı” yönündeydi.
Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Rusya… Küresel güçlerin Pasifik’teki yarışında Hindistan’ı da unutmamak gerek. Hint donanması, nükleer denizaltıya kavuştu bu yıl. Rusya’dan alınan denizaltıyla Hindistan, “seçkin ülkeler” kulübüne de girmiş oldu. Dünyada nükleer denizaltı sahibi beş ülke var: ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya… Bu sayı Hindistan’la birlikte 6’ya yükseldi.
Filipinler arada ezilebilir…
ABD son bir yıldır Asya üzerindeki askeri gücünü artırıyor. Bu amaçla eski sömürgesi Filipinler’le yakın işbirliği içinde. Ortak tatbikatlar da bu doğrultuda sıkılaştırılmış durumda. Ne var ki, Filipinler’de ABD ile yoğun askeri ilişkiler kamuoyunca eleştirilere hedef oluyor. Eleştiriler şöyle: Hükümet ABD ve Çin arasında dengeyi iyi kurmalı.
Filipinler’in Çin’e sırt çevirecek hali mi var? ABD ile ilişkilere çok fazla vurgu yapılmasının sakıncaları mutlaka hesaba katılmalı. Manila’nın Çin’le ticareti ABD ile olandan az değil. Bir Filipinlinin şu sözleri dikkate değer: “Eğer hükümet bizim ulusal çıkarlarımızın ABD ile aynı olduğunu düşünüyorsa yanılıyor.”
