Beklenmedik durum değildi. Yolsuzluk operasyonu, önünde sonunda Türkiye-ABD ilişkilerinde hasara yol açacaktı. Bu kaçınılmazdı.
Daha operasyonun ilk gününde ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Marie Harf, “Gelişmeleri yakından izliyoruz” açıklaması yaptığında, havanın kararacağı belli olmuş gibiydi.
Arkasından Halk Bankası’nın peşindeki ABD Hazine Bakanlığı Müsteşarı David Cohen’in 17 Aralık’ta İstanbul’da olduğunun ortaya çıkması, Ankara’da şimşekleri çaktırdı.
Ve tabii operasyonun ikinci gününde ABD Büyükelçiliği’ndeki sürpriz buluşma tuz biber ekti.
***
Büyükelçi Ricciardone davet etmiş, CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu da yardımcıları ve bazı milletvekilleriyle birlikte davete icabet etmişti.
Dışarıda fırtına koparken Amerikan Büyükelçisi, CHP yönetimiyle elçilik rezidansında yemek yiyor ve sohbet ediyordu.
Sohbetin bir konusu da tabii ki yolsuzluk operasyonuydu.
Riccardone, “Gezi olaylarında olduğu gibi sorumluların dışarıda aranmaması gerektiğini, yoksa bunun gerçeklerin ortaya çıkmasını engelleyecek bir yaklaşım olacağını” söylüyordu. Söylüyordu ama ABD bağlantılı hareketler öylesine peş peşe geldi ki, Büyükelçi’nin inandırıcılığı kalmadı.
***
Ve bu durumda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Ricciardone üzerinden imalı bir şekilde Washington’a sert mesajlar gönderme fırsatı yakalamış oldu.
Ricciardone (ya da bir başka büyükelçi), provokatif eylemlerin içine mi giriyordu, görev alanının dışına mı çıkıyordu? O zaman büyükelçi olarak ülkemizde bulunmasının anlamı kalmıyordu. Biz de onu tutmaya mecbur değildik.
***
Başbakan Erdoğan’ın mesajı dünyada geniş yankı uyandırdı. Tüm başkentler ABD Büyükelçisi hakkında “persona non grata” ilanı beklentisine girdi.
Normal olan Ricciardone’nin geri adım atması ve savunmaya geçmesiydi. O da bunu yaptı.
Kendisine yüklenen şu açıklamayı tümüyle reddetti:
“İran’a uyguladığımız ambargoyu Halk Bankası’yla kaldırdılar. Bunu engellemek için harekete geçtik. Bugünden sonra bir imparatorluğun çöküşünü izleyeceksiniz.”
Ricciardone bu sözlerin yalan ve iftira olduğunu belirtirken şunları söyledi:
“ABD’nin, devam etmekte olan yolsuzluk operasyonuyla hiçbir şekilde ilgisi yoktur. Hiç kimse ABD-Türkiye ilişkilerini asılsız iddialarla tehlikeye atmamalıdır.”
***
Türk Dışişleri bu açıklamayı yeterli buldu ve Büyükelçi’nin bakanlığa çağırılmasına gerek görülmediğini bildirdi.
Bu, Ankara açısından olumlu bir adım oldu.
Ne ki, yolsuzluk operasyonunun Türk hükümeti çevrelerinde “Amerika kaynaklı küresel komplo” olarak nitelenmesinden duyulan rahatsızlık Washington’da devam ediyordu.
İran Cephesinde Sessizlik Hâkim
Tahran’dan henüz bir açıklama yok. Belli ki, kendilerini çok yakından ilgilendirmesine karşın yolsuzluk operasyonunu sessizce izlemeyi sürdürüyor İran’ın başkenti.
Türkiye’nin İran’dan satın aldığı petrol ve doğalgaz için yaptırımlar nedeniyle normal yollardan ödeme yapılamıyordu. İran’ın Halk Bankası’nda biriken dövizleri altına çevriliyor ve altınlar İran’a taşınıyordu. Ödeme bu şekilde yapılmış oluyordu.
Öte yandan İran Cumhurbaşkanı Ruhani 17 Aralık’ta Türkiye’yi ziyaret edecekti. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Tahran’da açıklamıştı ziyaret programını. Ruhani, Şeb-i Arus törenlerinde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile birlikte olacaktı.
Ancak böyle bir ziyaret gerçekleşmedi. Bu konuda ne Ankara’dan, ne de Tahran’dan resmi bir açıklama yapıldı.
