AB istedi, ABD destekledi, NATO saldırdı.
Kaddafi ordusunun direnecek gücü kalmadı.
Ve sonunda Trablus yönetimi düştü.
Düştü ama bu kez de AB, ABD ve NATO telaşa düştü.
Kaddafi, savaşın mağlubuydu.
Peki, galibi kimdi? O belli değildi işte.
Aylardır isyancıları besleyip büyüten ve savaşa sokan Batılı güçler şimdi de onların kim olduklarını araştırıyordu.
Kimdi, kimlerdi onlar?
x
Kaddafi karşıtlarının “oldukça karmaşık bir kalabalık” oluşturduğu belirtiliyordu Avrupa basınında.
Aralarında “eski rejimin enkazı, İslamcılar, aşiretler, özel ordu birlikleri ve fırsatçılar” vardı.
Ve bu gruplar iktidar boşluğundan yararlanmak için birbirleriyle de çatışıyorlardı.
Bu durumda, bu karmaşık kalabalık, birlik ve beraberlik içinde olabilir miydi?
Ülkeye “barış ve istikrar” getirebilir, “özgür” bir devlet kurabilir ve Libya’nın “yeniden yapılandırılması”nı başarabilir miydi?
Ve de ABD Başkanı Obama’nın umut ettiği gibi, “Libya’da demokrasiye barışçıl geçişi” sağlayabilir miydi?
x
Şimdilik bu soruların olumlu yanıtı yoktu.
Tabii Obama’nın “demokrasi” umudunu paylaşan da yoktu.
Siyasi partinin ne olduğunu, ne işe yaradığını bilmeyen bir toplum demokrasiyi, demokrasiye geçişi nereden bilecekti?
Trablus’un düştüğüne ilişkin haberlerin ardından Avrupa’nın gündemindeki tartışma buydu.
Batılılar daha ilk günden tedirginlik duymaya başladılar.
Pek çok şey belirsizdi.
Aşiretler bölünmüştü ve karşılıklı husumet besleniyordu.
“Bingazi merkezli konsey”in bir an önce uzlaşmaya yönelik çözüm üretmesi gerekirdi.
Irak’taki hatalar Libya’da yaşanmamalıydı.
Mevcut orduya ve bürokrasiye sahip çıkılmalıydı.
x
Daha da önemlisi…
Paylaşım nasıl olacaktı?
NATO saldırısına öncülük eden Fransa, hemen arkasındaki İngiltere ve destekçileri ABD…
Libya’nın gelirlerinin yüzde 90’ını sağlayan petrol kuyularını kendi aralarında bölüşecekler miydi?
İtalya, Almanya ve İspanya bu işe ne diyecekti?
Çin ve Rusya’ya sus payı mı verilecekti?
Batılıların Libya konusunda “demokrasi, insan hakları, özgürlük” laflarıyla üzerini örtmeye çalıştıkları asıl dertleri ekonomik çıkarlarıydı tabii.
Nitekim, İngiltere saklamıyordu bu durumu.
Başbakan Yardımcısı Nick Clegg ülkesinin Kuzey Afrika’ya geçen yıl 40 milyar dolarlık mal ve hizmet ihraç ettiğini belirterek bölgedeki çıkarlarını savunmak zorunda olduklarını vurguluyordu. (Financial Times)
x
“Libya sorunu” dedikleri sorunun esası buydu.
Batılılar’ın Kaddafi ile alıp veremediği de aslında bu sorunda yatıyordu.
Ancak Libya’nın petrolü, onları borç krizinden kurtarmaya yetmezdi.
Çok daha fazlası gerekirdi.
Afrika, Ortadoğu, İran, Asya…
Daha fazla… Daha fazla…
Gerisi heyecan verici savaş hikayelerinden ibaretti…
